Speech Sta op tegen Racisme

6 december 2020

Vrienden,

Mijn naam is Jelle. Ik sta hier namens Oy Vey in solidariteit met Kick Out Zwarte Piet. Ik ben
Joods. En ik ben bezorgd.
Het is de eerste keer in lange tijd dat een Joodse organisatie spreekt op een antiracisme
demonstratie. Dat is bijzonder maar ook zorgelijk. Want juist de joodse gemeenschap heeft
redenen om samen op te staan tegen racisme. Want zwijgen is geen optie. Daarom sta ik
hier vandaag.

Ik maak mij diepe zorgen om toenemend racisme, haat en uitsluiting, islamofobie en
antisemitisme in Nederland. Afgelopen week werd duidelijk dat antisemitische denkbeelden
ongestraft kunnen woekeren binnen Forum voor Democratie en vrijdag kozen de leden van
deze partij met overweldigende meerderheid voor het aanblijven van een man die zijn wit
superioriteitsdenken nooit onder stoelen of banken heeft geschoven.

Dit is helaas geen geïsoleerd incident. Antisemitische complottheorieën over
pedofielennetwerken en omvolking banen hun weg van de marge naar de mainstream. Het
aantal antisemitische incidenten in Nederland steeg alleen al dit jaar met maar liefst 35%.
Dat zou alarmbellen af moeten laten gaan. Ondertussen werd ook het pand van The Black
Archives besmeurd, een week eerder werden demonstranten van KOZP aangevallen en nog
steeds worden onze niqab-dragende zusters toegang tot openbare voorzieningen ontzegd. Ik
maak mij diepe zorgen om deze huidige tendens in Nederland, een die steeds vaker lijkt te
sturen naar racisme, islamofobie, homofobie, misogynie en antisemitisme.

Het probleem is: extreemrechts is al lang niet meer marginaal in Nederland. Pogingen om
fascisme een driedelig pak aan te meten en een fatsoenlijk gezicht op te zetten lijken aan te
slaan en trekken een almaar groeiende en vocale achterban aan. Dit moeten we keihard
bevechten. Samen.
Wij zijn er dan ook klaar mee dat extreemrechts zich voor de bühne voortdurend opwerpt als
bondgenoot van de Joden en ons zodoende gebruikt als stok om onze Islamitische zusters en
broeders mee te slaan. Hier lenen wij ons niet voor. We laten ons niet voor het karretje spannen
van politici die gemarginaliseerde groepen tegen elkaar uit proberen te spelen. En we laten ons
ook niet gebruiken als token.

In activistische kringen lijken Joden soms de ongenode gast die vaak wordt uitgesloten van
inclusie en intersectionaliteit. Met Oy Vey zijn we ons aan het organiseren binnen de
activistische beweging. Oy Vey wil een luidspreker zijn voor Joodse cultuur en daar hoort
ook activisme bij. Wij willen ervoor zorgen dat Joden weer zichtbaar zijn binnen de
antiracisme beweging en andere activistische groepen. Het verbaast mensen vaak als ik zeg
dat ook joden een minderheidsgroep vormen in Nederland die zich onzichtbaar moet maken
door zich aan de norm aan te passen. En daarbij: Er zijn Zwarte Joden, Arabische Joden,
Joden van kleur, er zijn queer Joden (er staat er hier zelfs eentje voor jullie te spreken),
trans Joden. We are here.

Niet lang nadat schoolmeester Jan Schenkman in de 19e eeuw de racistische karikatuur
Zwarte Piet bedacht, verzon hij ook nog een andere karikatuur: Levie Zadok- die het
stereotype van de laffe Joodse sjacheraar die overal een handeltje in ziet moest belichamen.
Deze gedeelde geschiedenis van vernederende karikaturen maakt dat we in mijn ogen
van nature solidair zouden moeten zijn met Kick Out Zwarte Piet. Wij zijn bondgenoot in de
strijd tegen extreemrechts. Wij staan zij aan zij tegen racisme, islamofobie, homofobie,
seksisme, validisme, antisemitisme en alle andere vormen van onderdrukking. Wij zetten
ons in voor een rechtvaardige en inclusieve samenleving, waar iedereen zichzelf kan zijn,
zonder haat of uitsluiting.

Laten we als activistische beweging elkaars verschillen omarmen en eren, en vooral onze
krachten bundelen. Alleen dan kunnen we de strijd tegen extreemrechts winnen.
Ik laat me daarbij inspireren door de woorden van Martin Niemöller:
“First they came for the Socialists, and I did not speak out-
Because I was not a Socialist.
Then they came for the Trade Unionists, and I did not speak out-
Because I was not a Trade Unionist.
Then they came for the Jews, and I did not speak out-
Because I was not a Jew.
Then they came for me- and there was no one left to speak for me.”

Ik ben dankbaar hier te staan met iedereen die hier vandaag is en ik ben trots op het brede
scala aan organisaties en bewegingen wat hier vandaag vertegenwoordigd is. Vandaag
laten we aan heel Nederland horen: Extreemrechts is niet welkom!
Wat kunnen we anders doen dan de handen ineen slaan? Wat kunnen we anders doen dan
een krachtige vuist maken tegen extreem-rechts? Laten we altijd en overal luid en duidelijk
solidair zijn met elkaar.
Toen niet. Nu niet. Nooit meer fascisme!

Dankjewel.